Institucionet e Maqedonisë së Veriut ende nuk kanë një zgjidhje konkrete për zbatimin e Kushtetutës në komunën e Çashkës, ku tash e katër muaj po pengohet fillimi i mësimit në gjuhën shqipe në klasën e parë.
Çashka gjendet rreth 40 kilometra nga Shkupi, ndërsa numëron afër 7.900 banorë, të shpërndarë në disa fshatra.
Edhe pse mbi 50 për qind të popullatës e përbëjnë shqiptarët, maqedonasit që jetojnë në fshatin Çashkë që nga shtatori i vitit të kaluar kanë bllokuar dyert e shkollës për nxënësit shqiptarë pasi vlerësojnë se ata nuk duhet të mësojnë në gjuhën shqipe në shkollën e tyre, ku deri tani rreth 70 nxënës shqiptarë mësonin në gjuhën maqedonase.
Ministria e Arsimit në gusht të vitit të kaluar kishte vendosur të hapë paralelen e parë më mësim në gjuhën shqipe në këtë shkollë, pasi ishte objekti më i afërt për nxënësit e fshatrave përreth, por edhe për faktin se fëmijët veçse mësonin në këtë objekt, por në maqedonisht.
“Pse këtu të hapet paralele shqipe kur dihet se këtu jeton popullatë maqedonase?! Ata le të mësojnë në gjuhën maqedonase, por nëse duan të mësojnë në gjuhën e tyre, le të shkojnë në fshatin Jabollçishtë”, thotë një banore nga Këshilli i prindërve maqedonas.
Por, fshati që përmendi ajo ndodhet rreth 35 kilometra nga Çashka, që për prindërit shqiptarë. Për shkak të largësisë, ky propozim është i papranueshëm pasi objektin shkollor ku tani mësojnë fëmijët e kanë shumë pranë shtëpive të tyre.
Prindërit shqiptarë janë në pritje të ndërhyrjes së institucioneve për ta zgjidhur problemin, nga i cili fëmijët po humbin më së shumti.
“Ende nuk kemi marrë një përgjigje konkrete. Në vazhdimësi na thonë se do të bëhet, por se kur, nuk e dimë. Kjo që po ndodh është e tepërt. Ata çdo ditë bllokojnë hyrje-daljet e shkollës dhe është e pamundur të hyjmë në objekt”, thotë Besmiri, mësimdhënës.
Lidhur me këtë çështje është prononcuar edhe kryeministri teknik, Talat Xhaferi, duke thënë se problemi duhet të zgjidhet “në kuadër procedurave dhe rregullave në fuqi”.
Edhe pse problemi është i njohur, Xhaferi ka thënë se nuk mund të bëjë asgjë pa u njoftuar me gjithë situatën.
“Pa e parë situatën në përgjithësi se çfarë ka ndodhur deri më tani, cilat rrugë kanë ndjekur, nuk mund të thuhet konkretisht se çfarë do të bëhet. Por, gjithsesi se një parashikim i gjithë kësaj situate dhe zgjidhja ligjore do të jetë konform asaj çfarë parashikojnë ligjet dhe Kushtetuta”, ka deklaruar Xhaferi.
Kushtetuta e Maqedonisë së Veriut garanton të drejtën e arsimit fillor dhe të mesëm në gjuhën amtare. Mësimi në këto dy cikle mësimore është i obligueshëm dhe kushdo që e pengon zbatimin e kësaj të drejte përballet me sanksione, përfshirë edhe prindin e fëmijës nëse nuk e dërgon atë në shkollë.
Në shkollën e Çashkës “Todor Janev” disa herë janë bërë kontrolle nga Inspektorati i Arsimit, i cili ka konstatuar se ka kushte për ndjekjen e mësimit, ndërsa nga drejtuesit e Komunës ka kërkuar krijimin e kushteve për mbarëvajtjen e mësimit.
Lidhur me këtë problem ka reaguar edhe Avokati i Popullit, i cili ka konstatuar se në këtë vendbanim është shkelur Kushtetuta, si garantuese e mësimit në gjuhën amtare për çdo shtetas të Maqedonisë së Veriut.
Ministria e Arsimit nuk e ka përjashtuar mundësinë e ndjekjes së mësimit online që nxënësit të mos humbin me mësime, ndërsa në disa raste ka pasur edhe propozime për ndërtimin e një objekti të ri shkollor pranë fshatrave të banuara me popullatë shqiptare.
FACT CHECK:
Synimi i JOQ Albania është t’i paraqesë lajmet në mënyrë të saktë dhe të drejtë. Nëse ju shikoni diçka që nuk shkon, jeni të lutur të na e
raportoni këtu.
Heroi i muajit
KLIKO PËR TË VOTUAR
Dom Gabriel Grabanica
Dom Gabriel Grabanica është prifti nga Ulqini, i cili në 19 janar ndërmori një sfidë të rrezikshme vetëm për të mbajtur meshën e shenjtë të festës tradicionale të kësaj zone, Shën Sebastianit. Tetë orë rrugë në këmbë, mes dëborës, ngricave dhe shkëmbinjve, për të çuar fjalën e Zotit në Currajn e Epërm të Tropojës, fshatin më të izoluar të veriut, me vetëm dy banorë.
Klera Çaku
Klera Çaku, 13-vjeçarja e cila është shpallur kampione Europe dhe Bote në shah. Ajo ka regjistruar një sukses të madh në sportin e shahut, duke lartësuar emrin e saj por edhe të Shqipërisë.
Naim Shehaj
Naim Shehaj, ish-efektiv policie, i cili gjeti në rrugë, portofolin dhe telefonin e një qytetari. Pasi kreu verifikimet, ai arriti të bjerë në kontakt me personin dhe ia dorëzoiji të dyja, si telefonin, ashtu edhe portofolin. Veprimi i tij është vlerësuar nga shumë qytetarë.
Djemtë në Mat
Djemtë në Mat që shpëtuan nga makina që po përmbytej shoferen. Një automjet u mor nga rrjedha e lumit dhe disa djem, u benë varg për të shpëtuar shoferen, që mezi po dilte nga automjeti. Ky veprim ëhstë duartrokitur nga shumë komentues.
Haram i muajit
KLIKO PËR TË VOTUAR
Xhemal Loka
Xhemal Loka, bashkëshorti i Bedrie Lokës, i cili dhunoi dhe shtyu drejt vetëvrasjes këtë të fundit, nënë e katër fëmijëve. Xhemal Loka e dhunonte vazhdimisht Bedrien fizikisht dhe psikologjikisht. Pas gjithë kësaj torture, 41-vjeçarja i dha fund jetës.
Armand Liloi
Armand Lilo, oligarku i kullës “Corner Residence”, i cili nga neglizhenca në ndërtimin e kullës së tij, dy qytetare u plagosën. Ata po kalonin rrugën dhe një skelë u ra nga lart duke i lënë pa ndjenja në tokë. Armand Lilo kishte kursyer para për një tunel për kalimin e këmbësorëve.
Klod Allajbeu
Klod Allajbeu, pronari i spitalit Amerikan, në godinën e të cilit nuk kanë fund vdekjet e shqiptarëve. Allajbeu e ka kthyer këtë spital në një vend ku vetëm grumbullohen para nga shqiptarët dhe nuk shërohen njerëz, por vdesin. Rasti i fundit është vdekja e një 28-vjeçareje nga Lushnja, e cila humbi jetën pak orë pas operacionit për heqjen e dhjamit.
Reanto Muhaj
Reanto Muhaj, shqiptari në Florida, i cili vrau bashkëshorten e tij dhe rrëmbeu vajzën e vogël. Renato vrau Suela Saliaj në sy të vajzës 8-vjeçare dhe u largua me këtë të fundit. Pak orë më vonë, ai u arrestua nga policia dhe sot rrezikon dënimin me vdekje.
Lorela Kapaj
Lorela Kapaj, 31-vjeçarja shqiptare, e cila shfrytëzonte vajza të mitura për prostitucion në Greqi. Lorela lidhte miqësi me vajzat e mitura dhe më pas u gjente klientë me pagesënë bazë të një përqindjeje. E reja shqiptare jetonte në lagjen Colonos të Athinës dhe është nënë e një djali.
Dervish Hasi
Dervish Hasi, kirurgu në QSUT, i cili u arrestua, pasi kishte abuzuar seksualisht me një 14-vjeçare, prej dy vitesh. Hasi e prezantonte të miturën e si gruan e tij të katër dhe ndër të tjera, marrëdhëniet seksuale që kryente me të, i filmonte dhe ua dërgonte tre grave në Whatsapp
Dy të rinjtë nga Kosova
Dy të rinjtë nga Kosova, që vranë pa mëshirë, 18-vjeçarin Lulzim Fejzullahu. Eltion Kadriu 16 vjeç dhe Artiol Abdullahu 17 vjeç e përplasën me makinë Fejzullahun dhe më pas e goditën me shkop për ta vrarë. Dy të rinjtë janë djem biznesmenësh në Podujevë.
